PV: Ông có quan niệm như thế nào về việc ứng phó với thị trường vàng lại nhảy múa điên đảo hiện nay?
TS Võ Trí Thành: Trong những cơn bùng nổ thịnh nộ của vàng thế giới, Việt Nam vốn là nền kinh tế có năng lực còn hạn chế, dự trữ ngoại hối mỏng mà lại định chạy theo giá vàng là điều không tưởng, thậm chí là sai lầm.
Giá vàng Việt Nam cơ bản là theo giá vàng thế giới và đó là thứ không thể điều khiển được, lực chúng ta yếu mà chúng ta chạy theo nó, thì không thể địch lại được.
Chúng ta phải nói rõ cho người dân rằng, vàng là loại hàng hóa đặc biệt, chấp nhận cho lưu chuyển tự do, chấp nhận theo kinh tế thị trường thì đằng sau câu chuyện giá vàng nhảy múa điên đảo ấy, sẽ không chỉ do giá vàng thế giới điều khiển mà còn do thế lực đầu cơ điều chỉnh.
Cái mà Nhà nước có thể "can thiệp", giúp cho người dân là khi giá vàng thế giới nhảy nhót như thế, Nhà nước phải "chế ngự" được cơn nhảy múa ấy bằng việc hạn chế những bất ổn kinh tế vĩ mô. Bởi khi kinh tế vĩ mô ổn định, nguồn lực sẽ được phân bổ tốt hơn. Đồng tiền đó đi vào sản xuất, kinh doanh, tạo ra giá trị gia tăng, sẽ tốt hơn.
Còn trong bối cảnh bất ổn về kinh tế vĩ mô, rất dễ hiểu là người dân chỉ lo giữ giá trị tài sản, hoặc đầu cơ thôi. Mặc dù, đầu cơ không phải là xấu, nhưng nếu một nền kinh tế còn nghèo như Việt Nam, còn cần tiết kiệm mà suốt ngày loay hoay với câu chuyện đôla, vàng, bất động sản thì đất nước ấy về dài hạn là sẽ xuống... ruộng.
- Thưa ông, thông điệp của Chính phủ đã rõ, như giữ nguyên tỷ giá, bơm USD và cho nhập khẩu vàng. Ông có bình luận gì về động thái này?
Tôi gọi đó là giải pháp tình huống thôi. Cách mà Nhà nước cho nhập khẩu vàng chính là giảm độ chênh lệch so với giá thế giới chứ không phải là biện pháp làm thay đổi giá vàng.
Nhưng vì bị cuốn theo giá vàng, cộng với áp lực cơ bản về lạm phát, thâm hụt thương mại,.. nên chúng ta phải chứng kiến xu hướng đồng Việt Nam mất giá nhiều.
Cách ứng xử giỏi là ta ổn định với chính nền kinh tế của mình, hạn chế tác động của cơn nhảy múa giá vàng thế giới chứ đừng bị cuốn theo nó. Vì thị trường mạnh lắm.
- Vậy làm thế nào để ổn định nội tệ, phục hồi niềm tin với đồng Việt Nam, thưa ông?
Phục hồi niềm tin với tiền VND cũng chính là vấn đề lạm phát và phải ổn định kinh tế vĩ mô. Bản chất của lạm phát là phản ánh sự mất giá đồng tiền thôi. Muốn ổn định và giữ lạm phát ở mức thấp, là phải thực hiện các chính sách liên quan đến cung ứng tiền tệ, chi ngân sách, tỷ giá ra sao, thời điểm điều chỉnh thế nào?
Thứ 2 là việc ổn định kinh tế vĩ mô. Ở đó, không chỉ là vấn đề lạm phát mà còn là các biến số khác nhau như cán cân thương mại, cán cân thanh toán, thâm thụt ngân sách, rủi ro hệ thống tài chính…
Nếu ta đang bình ổn nền kinh tế mà hệ thống tài chính có sự đổ vỡ nào đó, nợ xấu cao là gây ra bất ổn, và sẽ có nhiều hệ lụy. Không loại trừ, hệ lụy là lạm phát. Người cuối cùng đứng ra cứu sự bất ổn đó là Ngân hàng, và trong nhiều cách của Ngân hàng là tung tiền ra, lại sinh ra lạm phát, nhà đầu tư lại mang tiền đi vào tài sản tài chính khác. Người ta gọi là vòng xoáy lạm phát và đôla hóa.
Người dân lại có thiên hướng chuyển sang đô la, tiền đồng Việt Nam càng mất giá, thì càng có xu hướng chuyển sang đôla, càng lạm phát lại càng đôla hóa nền kinh tế.
Nhưng tâm lý người dân Việt Nam rất “hay”. Ở các nước, khi bất ổn kinh tế, người dân thắt chặt chi tiêu, còn ở ta, 5 năm qua, một mặt người dân không tin vào sự ổn định kinh tế vĩ mô, một mặt, vẫn có tốc độ tiêu dùng cao hơn cả tỷ lệ tiết kiệm, kể cả lúc bất ổn như năm ngoái do tác động khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Có thể, người Việt Nam không tin kinh tế vĩ mô ổn định trong ngắn hạn nhưng lại tin có khả năng ấy trong dài hạn?
- Vậy, ông đánh giá thế nào về khả năng lạm phát năm nay?
So với tháng 12/2009, lạm phát là 7,6%. So với năm 2009 là trên 9%. Nếu lạm phát tính ở thời điểm cuối năm, so tháng 12 năm nay với tháng 12 năm ngoái thì lạm phát quanh mức trên dưới 10% là có thể.
Nếu ta xử sự chính sách đúng thì có thể giữ được mức lạm phát dưới 2 chữ số. Tuy nhiên, mục tiêu lạm phát của Chính phủ nào là 7%, rồi đổi tháng 8%, thì gần như chắc chắn không thể thực hiện được trong năm nay.
Vài tháng trước, lạm phát có 0,2- 0,3%/tháng thì có ý kiến lạc quan cho rằng năm nay, lạm phát dưới 7%. Nhưng ngay thời điểm đó, dự báo của tôi và một số chuyên gia ở Viện cho là, lạm phát Việt Nam cuối năm nay là 8,5- 9%.
- Trở lại vấn đề ổn định kinh tế vĩ mô, theo ông, đâu sẽ là khó khăn để thực hiện mục tiêu này?
Đó là việc những vấn đề nền tảng gây bất ổn kinh tế vĩ mô của Việt Nam là lớn. Như tôi đã nói, đó không chỉ là lạm phát mà còn là vấn đề ngân sách, là thâm hụt, cán cân thanh toán, dự trữ ngoại hối, liên quan rủi ro hệ thống tài chính ngân hàng. Cái khó là vấn đề xử lý chính sách phải rất tổng thể, nó liên quan đến việc cần một cuộc cải cách rất lớn.
....
Chúng ta không thể chạy theo vòng xoáy của vàng và đôla vì chúng ta không đủ lực. Nó nằm ngoài tầm với của ta. Khi chúng ta phải chấp nhận nền kinh tế có 2 tỷ giá chênh nhau khá lớn và như vậy, sẽ gây méo mó việc phân bổ nguồn lực.
Nhưng cái đằng sau quan trọng hơn. Vấn đề ổn định kinh tế vĩ mô là thường xuyên, lâu dài chứ không phải là nhất thời. Chúng ta phải kiên trì hơn, nhẫn nại hơn để tạo lập lòng tin cho thị trường vững chắc hơn.
- Vậy theo ông, chúng ta nên giải quyết những vấn đề nền tảng của sự bất ổn kinh tế vĩ mô như thế nào?
Những vấn đề nền tảng không thể giải quyết ngay một ngày nhưng có nhiều vịêc phải bắt đầu từ ngày hôm nay được. Ví dụ như thông điệp chính sách phải nhất quán, đàng hoàng.
Bài học vừa qua cho thấy, nguồn lực trong nhân dân rất nhiều. Nếu bất ổn, nguồn lực ấy sẽ không được sử dụng, thậm chí, do lợi ích, do hành vi bình thường của thị trường phản ứng trước bất ổn mà còn càng làm cho tình hình phức tạp hơn. Tôi cho đó là bài học lớn nhất.
Với nhà hoạch định chính sách vĩ mô, đáng sợ nhất không phải là chính sách sai mà đáng sợ nhất là không dám giải trình và không dám chịu trách nhiệm. Phải rất thẳng thắn với thị trường, tôi làm chính sách này, có người có khó khăn, nhưng tôi tin là tổng thể sẽ tốt lên sau 1-2 năm nữa, và giờ, phải chịu khổ 1-2 năm.
Rất khó có một chính sách mà ai cũng được lợi. |
|
0 Responses to “Cứ loay hoay vàng, đôla, đất nước sẽ đi xuống… ruộng”
Post a Comment